Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Alliaria petiolata & Gentiana lutea

fotò
fotò
Erbo-de-l'aiet

Alliaria petiolata

Brassicaceae Cruciferae

Noms en français : Alliaire, Alliaire officinale.

Descripcioun :
L'erbo-de-l'aiet es uno planto coumuno que trachis dins li relarg fres e umide coume li ripisilvo e pèr camin. Se recounèis à si fueio óupousado en couor, e à sa forto óudour d'aiet. Douno de silico longo de 2 à 7 cm.

Usanço :
Li fueio, qu'an un goust d'aiet e amaro, podon èstre boutado dins l'ensalado e peréu adoubado cuecho. Li grano soun estado manjado coume sabourun à la plaço de la moustardo, soun pamens di proun amaro. La planto èi diuretico e vulneràri. Ajudarié à lucha contro lou mau d'os e lou poussiéu de póumoun (asmo).

Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Alliaria
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 7 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai

Liò : Camin fres - Ribo d'aigo - Sebisso - Ripisilvo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Alliaria petiolata (M.Bieb.) Cavara & Grande, 1913

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Alliaria petiolata & Gentiana lutea

CC
R
CC
C
CC
CC
CC
C

Coumpara Erbo-de-l'aiet emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò